Dociekania starożytnych w poszukiwaniu Boga
Uznając, że pomimo wszystkich intelektualnych osiągnięć człowieka, istnieje wiele rzeczy poza jego zrozumieniem i kontrolą, starożytni doszli do wniosku, że za tymi zjawiskami i poza nimi kryje się jakaś nadludzka moc. Uważali, że powinni zbadać naturę siły, bez której człowiek nie może istnieć, żadna roślina nie może rosnąć i żadna żywa istota nie może przetrwać. Dociekania te nie były oparte na ślepej wierze, ani nie były też wytworem szalonej wyobraźni. Starali się znaleźć prawdę poprzez ascetyczną pokutę. Traktowali to jako poszukiwanie Boga. Najwcześniejszym odkryciem poszukiwaczy było stwierdzenie, że Słońce jest najważniejszym czynnikiem determinującym codzienne życie człowieka i zapewniającym podstawowe warunki do życia. Życie człowieka, zwierzęcia, ptaka czy rośliny byłoby niemożliwe bez Słońca. Słońce było uważane za źródło wszelkiej energii i odpowiedzialne za narodziny, wzrost i zniszczenie wszystkich rzeczy w stworzeniu. Z tego powodu mędrzec Wiśwamitra wysławiał Boga Słońca (Savitra) w mantrze Gajatri. Mędrcy wierzyli, że Boski pierwiastek jest obecny we wszystkim i na zewnątrz wszystkiego i że można go doświadczyć zarówno bezpośrednio, jak i pośrednio. Kontynuowali swoją pokutę dla dobra ludzkości. Uświadomili sobie Prawdę, że Boska Promienna Osoba jest poza zewnętrzną ciemnością i doświadczając tej Rzeczywistości, wezwali wszystkich, aby jej szukali i doświadczyli. Ten Promienny Purusza jest całkowicie bezinteresowny, pełen światła, ucieleśnienie wszystkich pomyślnych cech i wolny od atrybutów. Został opisany jako „Śiwa”, co oznacza tego, który jest poza trzema gunami (sattwa, radżas, tamas), a zatem jest absolutnie czysty i nieskażony. Uważano Go za wiecznego, wszechmocnego, wszechprzenikającego posiadacza wszystkiego, co wielkie i chwalebne – sześciu wskaźników boskości: Bogactwa, Prawości, Sławy, Poświęcenia, Mądrości i Splendoru. I z tego powodu nadano mu inne imię ‒ Iśwara. Iśwara to ten, kto jest obdarzony wszelkimi możliwymi bogactwami.