Śri Sathya Sai Baba............................. ŚWIATŁO MIŁOŚCI

Imię Ramy słodsze jest od cukru
i najlepszego miodu.
Jest również smaczniejsze niż twaróg.
Gdy ciągle powtarzasz imię Ramy,
smakuje ono jak nektar.
Zatem powtarzaj imię Ramy szczerze i całym sercem.

      Ramajanę traktuje się jako historię Ramy, wzoru idealnego człowieka. W rzeczywistości każdy na swój sposób jest Ramą, jeśli ucieleśnia jego ideały. Zatem podstawowym obowiązkiem każdego człowieka jest rozwijanie w sobie ideałów reprezentowanych przez Ramę. W Ramajanie, jak w świątyni, przechowywana jest istota dharmy każdego człowieka, każdej rodziny i społeczeństwa.
      Choć minęły tysiące lat od czasu, gdy po raz pierwszy spisana została historia Ramy, to w każdej chwili naszego życia rozgrywa się ona na poziomie wewnętrznym. Ramajana nie jest jedynie relacją o Ramie, gdyż słowo Rama obejmuje również Sitę. Rama znaczy Sita, córka Ziemi. Ponieważ Ziemia jest częścią natury (prakriti), każde dziecko na niej urodzone powinno rozwijać w sobie zalety Sity.
      Walmiki, pisząc początek Ramajany, kierował się przekonaniem, że Rama był ideałem człowieka. W miarę jak pisał, ogarniała go pewność, że Rama miał cechy Boga. Zbliżając się do końca eposu doszedł do wniosku, że Rama był ucieleśnieniem Boga. Z kolei Tulsidas rozpoczął swoją Ramajanę z wielką wiarą, że Rama był Panem Narajaną, lecz zakończył dzieło podkreśleniem, że Rama był idealnym człowiekiem. Kamban, autor Kamba Ramajany, pisał swoją Ramajanę kierowany uczuciem, że człowiek jest Bogiem i że Bóg jest człowiekiem (nara jest Narajaną i Narajana jest narą). Tych trzech wielkich autorów Ramajany wprowadziło do niej trzy różne wymiary w zależności od ich wewnętrznego odbioru. Każdy pisarz, tworząc swoją wersję Ramajany, dodawał do niej własny punkt widzenia zgodnie z własną wiarą i temperamentem. Mówiąc ogólnie, faktem jest, że uniwersalna zasada Ramy (Ramatattwa) musi być respektowana przez całą ludzkość.

Chwała Ajodhji

      Ajodhja była kwitnącym miastem w bogatym królestwie Kośali. Założył ją król Manu i żadne inne miasto nie przewyższało jej pięknością. Miała wznoszące się spiralnie pałace, rozległe place targowe i pełne czaru ogrody. Mieszkańcy Ajodhji z radością upiększali i tak już wspaniały gród. Pałace, zdobione perłami i drogimi kamieniami, błyszczały pełne przepychu. Król Daśaratha uosabiał wszystkie szlachetne ideały. Ludność miasta naśladowała jego cnoty. Daśaratha był czysty i pozbawiony egoizmu. Był zaprawdę ucieleśnieniem pokoju i miłości. Mieszkańców królestwa traktował jak własne dzieci i nie szczędził im dowodów serdeczności i przywiązania.
   Daśaratha rządził królestwem wspierany radami ośmiu ministrów. Ministrowie byli ludźmi niezwykłych charakterów. Dogłębnie znali święte pisma i w sposób doskonały panowali nad własnymi zmysłami. Z wielkim szacunkiem przyjmowali polecenia króla i gotowi byli poświęcić życie, by wypełnić jego rozkazy. Król posiadał dwóch wybitnych kapłanów: Waśisztę i Wamanę, którzy prowadzili prawdziwie moralne i duchowe życie. Nieustannie kontemplowali Boga.
      Chociaż król Daśaratha korzystał z każdej dostępnej mu przyjemności, to trapiło go pragnienie posiadania dzieci. Po pewnym czasie jego żona, królowa Kauśalja urodziła córeczkę, nazwaną Śanti. Żył wtedy jeszcze jeden władca, który usychał z tęsknoty za posiadaniem dziecka. Był nim król Romapada z królestwa Anga. A ponieważ Romapada przyjaźnił się z Daśarathą, ten oddał mu na wychowanie swoją córkę. Romapada zaopiekował się Śanti bardzo troskliwie. Otoczył ją serdeczną miłością. Gdy Śanti osiągnęła odpowiedni wiek, Romapada wydał ją za mąż za młodego mędrca Riszjaśrungę.
      Pewnego dnia podszedł do Daśarathy minister Sumanthra i poradził mu, aby dla otrzymania potomstwa przeprowadził ceremonię ofiarną zwaną Putrakameszti Jadżnia. Podsunął mu też myśl, aby powierzył Riszjaśrundze kierowanie uroczystościami jadżni. Daśaratha w towarzystwie Sumanthry przybył do królestwa Angi i zaprosił Romapadę i Riszjaśrungę do Ajodhji na ceremonię Putrakameszti Jadżnia.
      Gdy to działo się na ziemi, aniołowie i inne nadludzkie istoty zebrały się razem i udały się do Pana Narajany mieszkającego w niebie, by błagać go o uwolnienie świata od okrutnych czynów popełnianych przez Rawanę, demonicznego króla Lanki. Martwiły się, bo Brahma obdarzył Rawanę łaską, iż nie umrze on z ręki demona ani z rąk istot niebiańskich. Brahma uspokoił ich, że mimo tego daru, który otrzymał Rawana, nie uwolnił się on od możliwości śmierci z ręki człowieka. Rawana, który nie cenił ludzi zbyt wysoko, a wręcz uważał ich za marne robaki, nigdy nie przypuszczał, że człowiek mógłby odebrać mu życie. Brahma zapewnił mieszkańców nieba, że Pan Narajana narodzi się jako człowiek i zabije Rawanę. Zatem na niebiańskim i ziemskim planie pojawił się szczęśliwy zbieg okoliczności.
Narodziny Ramy (zstąpienie Boga na ziemię)
      W odpowiedzi na prośbę Daśarathy, mędrzec Riszjaśrunga przybył do Ajodhji, by przewodniczyć Putrakameszti Jadżni. Pan Narajana, ulegając modlitwom króla Daśarathy, pojawił się przed nim i obdarzył go łaską posiadania dzieci. Wręczył mu naczynie z budyniem ryżowym (pajasam) i polecił, by dał je żonom do zjedzenia. Król Daśaratha zdobył łaskę Boga, gdyż jego czyny były prawe, a życie moralne i uduchowione. Łaska Boga jest proporcjonalna do wysiłków człowieka.
      Król Daśaratha równo rozdzielił potrawę między trzy królowe, ponieważ kochał je jednakowo. Pandici i uczeni zniekształcają fakty twierdząc, że potrawa z ryżu nie była podzielona równo. Trzy żony Daśarathy: Kauśalja, Sumitra i Kajkeji żyły w wielkiej zgodzie i harmonii. Kajkeji, najmłodsza królowa, z radością przyjęła potrawę z ryżu. Na początku myślała, że to jej syn zostanie ukoronowany na króla Ajodhji, bo tak jej obiecał przed ślubem Daśaratha. Kauśalja równie radośnie przyjęła swoją część potrawy. Myślała, że ponieważ jest najstarszą królową, syn urodzony przez nią zostanie królem Ajodhji. Jedynie Sumitra nie posiadała takich pragnień. Przyjaźniła się ze wszystkimi i rzeczywiście zasługiwała na swoje imię Sumitra (dobra przyjaciółka). Położyła swoją porcję budyniu na osłoniętym murem tarasie i suszyła na słońcu włosy po kąpieli. Gdy była zajęta tą czynnością, orzeł obniżył swój lot i porwał naczynie z budyniem. Obawiając się gniewu Daśarathy, Sumitra udała się do Kauśalji i Kajkeji i opowiedziała im o swoim zmartwieniu. Jako że królowe były wyjątkowo szlachetne, podzieliły się z Sumitrą swoimi porcjami.
  Dzięki porcji budyniu którą oddała Kauśalja, Sumitrze narodził się Lakszmana, a Satrughna narodził się z części ofiarowanej przez Kajkeji. Nic zatem dziwnego, że Lakszmana, narodzony z budyniu Kauśalji, był głęboko przywiązany do Ramy, a Satrughna był silnie związany z Bharatą, jako że zrodzony był z części ofiarowanej przez Kajkeji. Lakszmana służył Ramie aż do końca wiernie i z oddaniem, podczas gdy Satrughna służył do końca Bharacie. Bharata nie mógł żyć bez Satrughny nawet przez chwilę, a jego uczucie było odwzajemnione. Tak samo Rama nie mógł żyć bez Lakszmany, a Lakszmana bez Ramy. Gdy Lakszmana zemdlał na polu bitwy, Rama zawołał z rozpaczą: „O Lakszmano! Na tym wielkim świecie mogę zdobyć żonę taką jak Sita i matkę taką jak Kauśalja. Lecz nigdy nie będę miał takiego brata jak ty!”. Tak wielka była miłość między Ramą a Lakszmaną.

Ramajana a cztery cele życia

    Czterej bracia byli ucieleśnieniami czterech Wed. Czym są w rzeczywistości Wedy? Rigweda jest ucieleśnieniem mowy (wak), Jadżurweda ucieleśnia umysł (manas), Samaweda jest ucieleśnieniem zasady życia (prany), a Atharwaweda jest ucieleśnieniem intelektu (buddhi). Zatem cztery Wedy żyły beztrosko w domu Daśarathy jako Rama, Lakszmana, Bharata i Satrughna. Nic nie zrozumiemy, jeśli pozwolimy zdominować umysł błędnemu pojmowaniu, że Rama jako wcielenie Boga jest dla nas nieosiągalny. Powinniśmy uświadomić sobie fakt, że Pan zszedł na ziemię, aby ukazać ludzkości ideał. Zatem każdy człowiek powinien zachowywać się zgodnie ze wspaniałym przykładem, jaki przedstawił Rama.
      W rzeczywistości Rama żyje w sercu każdego człowieka jako zasada adoracji. Tym zachwycającym pierwiastkiem jest jaźń. Jaźń jest obecna w każdym człowieku bez wyjątku. Zatem zasada Ramy istnieje w każdym. Powinniśmy dociec również ukrytego znaczenia słowa Daśaratha.
      Daśaratha był nie tylko władcą królestwa Kośali. Symbolizuje on ciało, które jest rydwanem (ratha) dla dziesięciu (daśa) zmysłów. Ciało składa się z pięciu narządów ruchu i z pięciu narządów postrzegania. Czterej synowie Daśarathy symbolizują również cztery cele życia: dharmę – prawość, arthę – bogactwo, kamę – spełnienie pragnień i mokszę – wyzwolenie.
      Te cztery cele zapewniają spełnienie ludzkiego życia. Żaden człowiek nie znajdzie spełnienia bez realizacji tych czterech celów. Istnieje głębokie powiązanie między dharmą i arthą. Bogactwo należy zdobywać uczciwie. Podobnie każde pragnienie powinno być uświęcone i szlachetne. Śri Rama był ucieleśnieniem takiej dharmy. Oto dlaczego mówi się: Ramo wigrahawan dharma – Rama jest ucieleśnieniem dharmy.
      Powinniśmy cieszyć się życiem mocno trzymając się zasad dharmy. Niestety, te cztery cele są fatalnie zaniedbane i całkowicie lekceważone. Dharma jednak nie cieszy się całkowitą wolnością. Podlega Bogu, swemu mistrzowi.
      Rawana poszukiwał bogactwa i zaspokojenia pragnień brutalnie łamiąc zasady dharmy. Był on erudytą w całym tego słowa znaczeniu. Opanował 64 dziedziny wiedzy, a Rama tylko 32. Jednak Rama je praktykował, a przez to przyswoił je, podczas gdy Rawana nie przyswoił zdobytej wiedzy. To, że jej nie przyswoił, było w przypadku Rawany wynikiem działania kamy (spełnianie pragnień), pragnień, które ostatecznie doprowadziły go do zagłady. Podczas gdy Rama był ucieleśnieniem prawości, Rawana pozostał ucieleśnieniem kamy (spełniania pragnień). Tak powstał konflikt między prawością i nieprawością.
      Rama przemienił się w ucieleśnienie satji (prawdy), gdyż zachowywał zasady dharmy. Ponieważ Rawana bezcześcił dharmę, stał się ucieleśnieniem asatji (nieprawdy). Oto odwieczna wojna między prawością i nieprawością, prawdą i nieprawdą. Obowiązkiem każdego jest przestrzeganie i praktykowanie bliźniaczych zasad prawdy i prawości. Doprawdy satja i dharma są ucieleśnieniami Boga i nie ma innego Boga niż te dwie wartości.
Żyj zgodnie z Ramajaną
      Zasada Ramy pełna jest subtelnych tajemnic. Historia Ramy jest przykładem doskonałości etycznej, duchowej i materialnej. Opowieść o Ramie uczy nas, jak żyć w świecie, jak postępować w rodzinie i w społeczeństwie, jak zachować indywidualność i jak kształtować własną osobowość.
      Jedynie wtedy, gdy ukształtujemy w sobie silną osobowość, możemy postępować wzorowo w rodzinie i w społeczeństwie. Rama nosił w sobie wszystkie te najdoskonalsze ludzkie cechy i świecił przykładem jako istota idealna. Uosabiał również zasadę niczym nie zakłóconego spokoju umysłu, jedności i błogości. Zasada błogości jest ukryta w każdym ludzkim sercu. Każdy człowiek ma prawo do urzeczywistnienia i do cieszenia się zasadą błogości, która jest Ramatattwą. Rama był uosobieniem czterech fundamentalnych zasad: prawdy, prawości, miłości i pokoju.
      Rama był ucieleśnieniem dharmy, która jest podstawą istnienia całego wszechświata. Prawdziwie ludzka istota to ta, która podąża ścieżką dharmy i praktykuje jej zasady. Spalanie jest dharmą ognia; zimno jest dharmą lodu. Ogień nie jest ogniem jeśli nie pali się, lód nie jest lodem jeśli nie ziębi. Podobnie dharma człowieka polega na działaniu za pomocą ciała i podążaniu za nakazami serca. Każdy czyn wykonany w zgodzie z myślami i słowami jest działaniem dharmy. Zatem życie w dharmie jest życiem w Bogu.
      Wypowiadamy słowo ‘dharma’ nie znając jego prawdziwego znaczenia i wzniosłości. Dharma posiada wiele znaczeń. Jest dharma głowy rodziny, dharma człowieka żyjącego w celibacie, dharma pustelnika, dharma człowieka wyrzeczonego. Jednak dharma serca jest najwyższą dharmą. Dharma serca zaprawdę jest również dharmą życia. Za wszelką cenę powinniście dążyć do osiągnięcia jedności myśli, słów i czynów. Ramajana jest tego najwyższym świadectwem. Synteza boskości w człowieczeństwie i człowieczeństwa w boskości prowadzi do pełni (purnattwy). Powiedziano: Purnam adham purnam idham purnat purnam udatćjate – tamto jest pełnią, to jest pełnią. Ta pełnia jest w całości obecna w ludzkich istotach.
   Wiele osób nie zrozumie wewnętrznego znaczenia historii Ramy. Wytłumaczę wam po kolei subtelności zawarte w Ramajanie i głębokie znaczenie takich słów jak Rama, Lakszmana, Sita, Bharata, Satrughna itd. W pełni zrozumiecie znaczenie Ramajany, gdy poznacie zawarte w niej subtelne prawdy.
        Zasada Ramy jest najświętsza, wzniosła i pełna chwały. Nie istnieje nic na tym świecie, czego nie można by zdobyć kultywując Ramatattwę. Chociaż od czasów Ramy minęło tysiące lat, zasada Ramy zapisana jest w głębi ludzkich serc. Zasada Ramy jest zawsze świeża, zawsze nowa i obejmuje nieskończoność. Zawiera się w najmniejszym z najmniejszych i w największym z wielkich. Zasadą jest nie tylko z nazwy i formy. Jest to transcendentalny fundament, który wykracza poza granice czasu. Zasada Ramy żyje wiecznie rozwijając się, rozkwitając i nagle się ukazując. Dzięki uświadomieniu sobie pierwiastka Ramy studenci zrozumieją prawdziwą naturę człowieczeństwa.
   Gdy Bóg zstępuje na ziemię w ludzkiej postaci jako awatar, nie powinniśmy ulegać złudzeniu, że jest takim samym człowiekiem jak inni. Posiada on ludzką postać, lecz Jego majestat i wspaniałość są nieskończone.
Nie mylcie białego kamyka ze słodkim cukierkiem
i nie próbujcie go schrupać.
Nie mylcie owoców bawełny z owocami mango
i nie jedzcie ich.
Dlaczego Bóg przyjmuje ludzką postać?
      Nie dajcie się zwieść fizycznej formie i nie oszukujcie samych siebie. Bóg musi przyjmować ludzką postać, by zmienić życie ludzi swoim własnym przykładem. Wyzwolenie ludzkości jest możliwe tylko dzięki przyjęciu przez awatara ludzkiej postaci. To właśnie człowiek całkowicie zdegradował się przez swoje kompletne lekceważenie dharmy i boskości. To sam człowiek zignorował swoją ludzką dharmę, podczas gdy ptaki i zwierzęta mocno trzymają się swojej. Awatar nie ma potrzeby rodzić się wśród ptaków i zwierząt, gdyż ich dharma nie wymaga odnowy.
      Pan Kriszna oświadczył: Parithranaja sadhunam – zstąpiłem, aby chronić dobro. Zatem awatar przychodzi, aby chronić dobro. Samo powtarzanie imienia Ramy jest bezużyteczne. Przede wszystkim musicie urzeczywistnić zasadę Ramy. Rama Tattwa to prematattwa (zasada miłości). Musimy gorliwie naśladować Ramę i przemienić się przez podążanie ścieżką miłości. Bez względu na to, jak głęboka i rozległa może być nasza wiedza, nie będziemy mogli osiągnąć niczego bez transformacji umysłu.

tłum. J.C.