numer 19 - styczeń - luty 2004

Sankranti (PONGAL) – O pokój i dobrobyt

Pongal – dla Tamilów matka wszystkich świąt – przynosi nadzieję na nową erę dobrobytu. Oznacza koniec żniw i zarazem wiarę w pomyślność miesiąca Tamilów, zwanego THAI, który rozpoczyna się z DNIEM PONGAL Jak mówią starzy Tamilowie, celebrowanie obchodów THAI owocuje dobrobytem i rozwiązaniem problemów. Miesiąc THAI (zaczynający się 14 lub 15 stycznia) postrzegany jest zawsze jako bardzo pomyślny. Młodzi ludzie wyczekują THAI niecierpliwie – dla nich niesie on obietnicę związku małżeńskiego.

Pongal uosabia kulturę tamilską. Podczas tego święta zarówno Natura jak i ludzie mogą zaprezentować w pełni swe szczególne umiejętności. Nie zaskakuje więc, że mieszkańcy celebrują Pongal szczególnie – okazują w ten sposób niezwykły szacunek dla Matki Natury, która odwdzięcza im się tak potrzebnymi opadami deszczu. Dzielność i męstwo Tamilów najlepiej ilustrują takie wydarzenia jak „Jallikattu” czy „Manjuviratu”, podczas których najwspanialsza młodzież jest uhonorowana i nagradzana. A że czuje ona wobec starszych niezwykły respekt, przyjęło się, że w dniu Kaanum Pongal młodzi ludzie odwiedzają starszych, aby złożyć im hołd. Podczas święta swoje szczególne umiejętności prezentują też artystki ludowe – dekorują Rangoli obejścia swoich domów i przygotowują na festyn rozmaite smakołyki jak np. słodkie Sarkarai Pongal.

Pongal, znany także jako Makar Sankranti[1], wypada w środku stycznia – co oznacza początek podróży słońca ku północy stwarzając jednocześnie okazję do powszechnego świętowania w całych Indiach.

Znaczenie święta

Pongal jest tym dla Tamilów czym Durga Pudża dla Bengalów, Baisakhti dla Pendżabu, Bihu dla prowincji Asssam, Ugadi dla Andhary, Makar Sankranti dla stanu Karnataka – w innych stanach Indii. Jest obchodzony, gdy słońce rozpoczyna powrót ku północy, zwany Uttarajana[2]. Innym słowy, oznacza dzień wejścia słońca w znak Koziorożca.

     Obchody Pongal trwają cztery dni. Dzień przed rozpoczęciem nazywany jest Bhogi. Jest celebrowany jako święto rodzinne. W tym dniu ludzie wyrzucają zbędne stare rzeczy, wrzucając je do ogniska rozpalonego koło domu, wczesnym rankiem, przy akompaniamencie bębnów. W ciągu całego dnia dokładają starań, aby utrzymać swój dom czyściutki i godnie przywitać wydarzenia następnego dnia.

Uroczystości

     Podczas Dnia Pongal twórczynie ludowe rysują Rangoli przed frontami swoich domów, z napisami „Pongalo Pongal” (Hail Pongal). Jednak taki tradycyjny sposób świętowania spotyka się już tylko na wsi. W specjalnym dzbanie gotuje się ryż z najnowszych zbiorów z domieszką niewielkich ilości mleka. Gdy ryż jest już ugotowany – ofiarowuje się go Bogu Słońcu. Rozbija się też orzechy kokosowe – wszystko po to, aby Bóg pobłogosławił rodzinę i dał jej szczęście. Ten cykl kontynuowany jest każdego roku, z nadzieją na pomyślność i dobrobyt. W dniach festiwalu wszyscy nakładają nowe ubrania i wymieniają pozdrowienia z przyjaciółmi i krewnymi. Radości nie ma końca, a każdy właściciel ziemi przeznacza znaczną część swoich plonów z tego dnia dla swoich pracowników.

    Trzeciego dnia, podczas „Maatau Pongal”, bydło dekorowane jest kolorowymi kwiatami i wieńcami z szafranu upiętymi na łbach. Maluje się im też kopyta i karmi tego dnia do syta.

    Farmerzy modlą się o zdrowie dla swojego bydła – zwierzęta mogą zwielokrotnić dobrobyt gospodarza. Czwartego dnia siostry odwiedzają swoich braci i pytają, jak im się wiedzie. Zwyczajowo odwiedza się także przyjaciół.

Pongal umacnia przyjaźń i braterstwo. Stwarza okazję do zaproszenia na festyny także przyjaciół z innych, lokalnych społeczności, należących do odmiennych kast i wyznających odmienne religie. Pongal przynosi wiarę nie tylko w dobrobyt, ale także stwarza nadzieję na pokój.

Z internetu tłum. Natali Pawłowska

powrót do spisu treści numeru 19 - styczeń - luty 2004